KAYNAK – BİRGÜN
Yaz saati-kış saati uygulamasının kaldırılması ile öğrencilerin önemli bir kısmının sabah karanlığında derslere başladığı görülüyor. Bununla ilgili saatlerin geri çekilmesi amacıyla gerek sosyal medyada gerek çeşitli platformlarda kampanyalar yürütülüyor. Karanlıkta başlayıp akşama kadar verimsiz devam eden eğitimi bitirecek gerçek uygulama ise tam gün eğitimdir. Başbakan Binali Yıldırım, 2019 yılının sonuna kadar ikili eğitimin sona ereceğini ve tam gün eğitim yapılacağını söyledi. Bunu öne çekmek mümkün.
İkili eğitim nedir?
Derslerin sabah 06.40 gibi başlayıp 11.45 gibi sona erdiği veya derslerin 11.50 gibi başlayıp 16.55 gibi bittiği teneffüslerin 10’ar dakika olduğu eğitim türüdür, ikili (Yarım gün) eğitim. Dersler okulun türüne göre (ilkokul veya ortaokul) 06.40’ta başlayıp, akşam 19.20’ye kadar sürmektedir. Yani aynı okulda ayrı öğrenci gruplarıyla sabah ve öğleden sonra yapılan eğitim ve öğretimdir.
Büyük kentlerde yaygın olmak üzere ikili eğitim uygulaması ve kalabalık sınıflar, fiziki alt yapı ve insan gücü eksiklikleri eğitimin kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. İkili eğitim kent okullarında köy okullarına oranla daha yaygındır. Okullarda ikili eğitim uygulaması, öğrencilerin eğitsel amaçlı sosyal etkinlikler içerisine girmesini de engelleyici bir etken olarak ortaya çıkmakta, öğrencinin ders dışı etkinliklerini oldukça kısıtlamaktadır.
İkili eğitimden dolayı kısalan teneffüs süreleri temel eğitim öğrencilerinin fiziksel ihtiyaçlarını gidermelerine, akranları ile etkileşime girmelerine ve derslik dışındaki birimlerden yararlanmalarına yetmemektedir. Bu durum özellikle ilkokul öğrencilerinin okuldan soğumalarına ve başarılarının düşmesine neden olmaktadır.
Tam gün nedir?
Derslerin sabah 08.30 gibi normal bir saatte başlayıp, öğleden sonraları 15.00 gibi sona erdiği; teneffüslerin 15’er dakika olduğu ve 70 dakika gibi uzun öğlen tatilinin olduğu eğitim türüne tam gün (Normal-Tekli ) eğitim denir. Yani tam gün yapılan bir eğitimdir.
Tam gün eğitim ideal kabul edilen bir öğretim şeklidir. Tam gün eğitim veren eğitim kurumlarında derslerin başlama saatleri birkaç dakikalık farklılıklar göstermesine rağmen genel olarak benzer şekilde düzenlenmektedir. İlgili eğitim yönetmeliğine göre bu tür okulların ders başlama ve dersten çıkış saatlerinin belirlenmesi valiliklere bırakılmıştır.
Tam günün faydaları
Öğrenciler çok erken kalkmak veya okuldan çok geç çıkmak zorunda kalmaz. Tam gün eğitim yapan okullarda teneffüs sürelerinin uzun olması ve öğlen tatilinin bulunmasından dolayı ikili öğretime göre hem öğrencilerin hem de öğretmenlerin dinlenme zamanı daha fazladır. Tam gün eğitim, pedagojik olarak çocuk açısından çok faydalıdır. Çünkü ikili eğitim bir ‘kapkaç, bankamatik’ eğitimdir. Öğrencilerin bilgiyi sindirmesini engeller. Sıkıştırılmış bir eğitimdir. Tam gün eğitimle öğrenci esnek bir şekilde yayarak daha rahat bir eğitim alır. Böylelikle öğrenme – öğretme süreçleri daha başarılı olur.
Öğrencilerin zihinsel ve bedensel gelişimi için öğrencinin uykusunu alabilmesi ve sağlıklı beslenebilmesi için tam gün eğitim sistemine geçilmelidir.
Tam gün eğitime geçildiğinde çocuklar okulda daha çok zaman geçireceklerdir. Bu nedenle tam gün eğitimin çocukların öğrenmeleri üzerinde ciddi katkıları olacaktır.
Tam gün eğitim sistemi sosyalleşme anlamında ikili eğitime göre daha verimlidir. Tam gün eğitim çocukların kahvaltı ve öğle yemeği anlamında beslenmelerini daha olumlu etkileyecektir. Okul bahçesi, spor salonu ve kütüphaneler aracılığıyla çocuk daha fazla sosyalleşebilecektir.
Tam gün eğitim mümkün mü?
Ülkemizde tam gün olması gereken okul öncesi eğitimde bile ikili eğitim uygulanırken, tam gün eğitim uygulamasına geçebilme hedefinin ne kadar gerçekçi olduğunu tartışmak zorundayız. Bu hedef için yeter sayıda kaynak, öğretmen, okul ve derslik var mıdır? Aslında iktidarlar önceden de kulağa hoş gelecek şekilde böyle vaatlerde bulunmuş ama uygulayamamıştır. Seçim öncelerinde ve sonralarında tam gün eğitim sözleri verilmiştir. Tam gün eğitime realist ve kademeli bir şekilde geçilmelidir.
Kaç derslik gerekiyor?
Tam gün eğitime geçişteki gerekli derslik sayılarıyla ilgili Bakanlık ve sendikalar farklı açıklamalar yapmaktadırlar. Ve de sınıf mevcutlarını farklı hesaplamaktadırlar. Tam gün eğitime geçmek için sendikalar 127 bin sayısını ifade ediyor. MEB’in bu kapsamda, tam gün eğitim modeli için derslik başına düşen öğrenci sayısını baz alarak yaptığı çalışmaya göre 24 kişilik sınıflar için 163 bin 408, 30 kişilik sınıflar için 77 bin 799, 34 kişilik sınıflar için 40 bin 198 yeni derslik gerekiyor. Yine bu çalışma ile tam gün eğitim modelinin hayata geçirileceği 2019 yılına kadar yapılması planlanan derslik ihtiyacının maliyeti de tespit edildi.
Buna göre 24 kişilik sınıflar için yapılacak dersliğin 81 milyar 704 milyon, 30 kişilik sınıflar için 38 milyar 899 milyon 500 bin, 34 kişilik sınıflar için de 20 milyar 99 milyon lira maliyet belirlendi.
Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesi için 20 kişilik 19 bin 104 yeni dersliğin yapılması gerekiyor. Planlamada okul öncesi eğitim kapsamında yapılacak derslikler için de 7 milyar 49 milyon 376 bin lira maliyet çıkarıldı.
Ne kadar bir bütçe?
Tam gün eğitim hedefine ulaşmak için MEB bütçesinin artması gerekmektedir. Yukarıda sözünü ettiğimiz derslik açıklarının kapatılabilmesi için MEB’e ayrılan bütçedeki yüzde 7’lik yatırım oranının en az iki katına çıkarılması gerekmektedir.
Yapılan araştırmalara göre tam gün eğitim yapan okullardaki öğrenciler ikili eğitim yapan okullardaki öğrencilere göre daha başarılıdır. Buradan da anlıyoruz ki tam gün eğitim nitelikli bir eğitimin temeli ve vazgeçilmezi olduğu gibi öğrencinin eğitiminde de kritik bir öneme sahip. Ülkemizdeki ikili eğitim sisteminden öğretmen, öğrenci ve veli yani tüm paydaşlar bezmiş bir vaziyettedir.
Milli Eğitim Bakanlığı, tam gün eğitimi gerçekten birinci öncelik olarak ele almalıdır ve tam gün eğitime geçişle ilgili somut yol haritasını kamuoyuyla paylaşmalıdır. Unutmayalım ki toplumların kalkınmaları, barışı, geleceği eğitime bağlıdır.
